تعریف عفونت بیمارستانی :
عفونت های ناشی از خدمات مراقبت/سلامت (HCAI) معضل جهانی هستند که موجب عوارض مهمی از جمله: افزایش مرگ و میر، تاخیر در ترمیم زخم های جراحی، اشغال تخت های بیمارستانی، بستری طولانی، افزایش هزینه ها، افزایش مصرف آنتی بیوتیک ها، گسترش مقاومت های میکروبی و بروز اثرات روانی بر بیماران و خانواده آنها.
عفونت بیمارستانی عفونتی است که حداقل ۴۸ تا ۷۲ ساعت بعد از پذیرش بیمار در بیمارستان ایجاد شده باشد مشروط بر اینکه در زمان بستری بیمار علائم آشکار عفونت را نداشته باشد و در دوره کمون آن هم نباشد.
اهداف کنترل عفونت های بیمارستانی:
- پیشگیری از انتشار عفونت ها در داخل بیمارستان و مراکز بهداشتی درمانی
- کاهش ابتلا، عوارض و مرگ ناشی از عفونت ها در مراکز ارائه کننده خدمات بهداشتی درمانی
- کاهش هزینه های بیمارستانی از طریق کاهش میانگین بستری و کاهش مداخلات درمانی
- حفاظت از بیماران، همراهان و ملاقات کنندگان و افزایش رضایت مندی آنان
- حفظ سلامت و روحیه کارکنان
تیم پیشگیری و کنترل عفونت بیمارستانی
- پزشک کنترل عفونت (مسئول تیم)- (فوق تخصص بیماری های عفونی، متخصص بیماری های داخلی، متخصص بیماری های کودکان)
- پرستار کنترل عفونت
- کارشناس آزمایشگاه
- رئیس یا مدیر بیمارستان
- مترون
- مسئول بهداشت محیط بیمارستان
- یک نفر متخصص از هر یک از گروه های تخصصی بیماری های داخلی، جراحی، کودکان، بیهوشی
- اپیدمیولوژیست (PHD یا کارشناس ارشد اپیدمیولوژی یا پزشک دارای مدرک MPH)
- در صورت لزوم و بر حسب مورد، مسئولین واحدهای دیگر شامل کارشناس امور دارویی، مسئول واحد CSR، مسئول خدمات، امور اداری ومالی بیمارستان و سایر قسمت ها
-
فعالیت های واحد کنترل عفونت های بیمارستانی :
- تشکیل کمیته و تیم کنترل عفونت در هر بیمارستان بر اساس ساختار مصوب کمیته کشوری
- تهیه گزارش شاخص های کنترل عفونت بیمارستانی (بهداشت دست، مواجهه شغلی، عفونت های بیمارستانی، رعایت حفاظت فردی، درصد رعایت کنترل عفونت در بخش ها بر اساس پک لیست ها) در پایان هر سه ماه
- تهیه گزارش و نظارت بر میزان مصرف آنتی بیوتیک های پروفیلاکسی، آنتی بیوتیک های پرهزینه، اجرای دستورالعمل استوارد شیپ و بررسی حساسیت و مقاومت میکروارگانیسم ها
- تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه گزارش و تصمیم گیری برای طراحی اقدامات مداخله ای در سطح بیمارستان
- جمع آوری مستمر و منظم داده ها و تشخیص موارد عفونت بیمارستانی و گزارش منظم آنها با فرم های مربوطه
- گزارش عفونت های بیمارستانی به سازمان های سلامت و بهداشت عمومی خارج بیمارستان و راهکارهای پیشگیرانه
- گزارش بیماری های واگیر، غیر واگیر و موارد جدید مطابق دستورالعمل وزارت متبوع
- نظارت بر اجرای خط مشی ها و روش های تایید شده در کمیته، در تمامی بخش ها/ واحدها
- پایش و کنترل انجام صحیح ضدعفونی محیط بیمارستان و نظارت بر روش صحیح ضدعفونی و استریلیزاسیون در بیمارستان
- تحلیل ریشه ای (RCA) علت عفونت و طرح موارد در کمیته کنترل عفونت
- تدوین برنامه بهبود و اجرای گام به گام و ارزیابی اثربخشی اقدامات
- نمونه برداری دوره ای و کشت از تجهیزات و محیط های بیمارستانی در بخش های ویژه
- گزارش سریع موارد طغیان عفونت بیمارستانی در کمیته کنترل عفونت و بررسی تیم کنترل عفونت بر اساس نتایج حاصل از نظام مراقبت عفونت بیمارستانی و نیز شواهد موجود، به افزایش موارد واقعی و افزایش عفونت به نسبت اشغال تخت، و در نهایت تایید یا رد طغیان عفونت بیمارستانی.
- توصیف طغیان از نظر زمان، مکان و شخص و مشخص کردن افراد در معرض خطر، تغییر، ادامه اقدامات کنترلی بر مبنای شواهد بدست آمده، انجام احتیاطات لازم جلوگیری از انتقال عفونت، انجام احتیاطات لازم جلوگیری از انتقال عفونت و انجام احتیاطات لازم جلوگیری از انتقال عفونت
- تشکیل دوره های آموزشی برای آموزش راه های پیشگیری و کنترل عفونت های بیمارستانی برای کادر درمان و سایر پرسنل درگیر درمان، خدمات و پشتیبانی
- برنامه های آموزش برای بیماران و همراهان آنها و سطح جامعه در زمینه پیشگیری و کنترل عفونت های بیمارستانی از طریق برنامه های تلویزیونی، پمفلت، پوستر و آموزش چهره به چهره
- انجام تحقیقات کاربردی بر اساس نیازها توسط پزشکان، پرستاران و مراکز تحقیقاتی در زمینه کنترل عفونت های بیمارستانی
